3.3 Onderhoud kapitaalgoederen

Verharding
Conform het uitvoeringsplan 2024 zijn aan de volgende wegen, op onderdelen, onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd: N201, N210, N224, N234, N238 en N405. 
Bij de N210, en N225 was gedeeltelijk sprake van vervanging van de hele verhardingsconstructie. 

Op de volgende wegen waren onderhoudswerkzaamheden in het uitvoeringsplan opgenomen maar zijn niet uitgevoerd, hoofdzakelijk vanwege vertraging in de plannen die gelijktijdig met het onderhoud moeten worden uitgevoerd: 
- N226 onderhoud ter plaatse van de kruising met de geplande Faunapassage. Deels uitgevoerd, resterende deel uitvoering in 2025;
- N484 parallelweg waar infra aanpassingen niet mogelijk zijn i.v.m. stikstofproblematiek;
- N484 op locaties waar infra aanpassingen niet mogelijk zijn i.v.m. stikstofproblematiek

Aan de volgende wegen zijn onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd die niet opgenomen waren in het uitvoeringsplan. Op onderdelen van deze wegen was sprake van overschrijding van de CROW - richtlijnen voor schades welke niet voorzien waren de N199 kruising Coelhorsterweg, N233 aansluitingen A12, N413 aansluiting A28-N237. Tevens zijn op tal van wegen de bermen verlaagd zodat het water vrij kan afstromen van de weg en is op dunne geluidsreducerende deklagen levensduur verlengend onderhoud uitgevoerd door middel van sealen.

Kunstwerken

• Er is divers variabel onderhoud aan vaste kunstwerken uitgevoerd, zoals het conserveren van leuningen, vervangen van slijtlagen en het injecteren van scheuren in beton;
• Aan diverse pompinstallaties is onderhoud verricht naar aanleiding van regulier onderhoud en inspecties;
• Waterproblematiek fietstunnel Hertekop is onderzocht en naar aanleiding van de onderzoeksresultaten zijn herstelmaatregelen uitgevoerd;
• Naar aanleiding van overlast rivierkreeften zijn diverse stuwen langs de N212 vervangen en aangepast;
• Er zijn duikers in de N210 en N201 vervangen;
• Stootplaten Letscherttunnel in de N210 zijn hersteld;
• Voetpaden Vreelandbrug in de N201 zijn hersteld;
• Er heeft groot onderhoud aan de Waardsebrug plaatsgevonden, vervangen voegovergangen, verharding en slijtlagen;
• Er zijn diverse (kleine) onderhoudsmaatregelen uitgevoerd aan vaste en beweegbare kunstwerken, grondkerende constructies, en faunapassages op basis van inspectieresultaten. Waar mogelijk zijn deze gecombineerd met werkzaamheden aan andere assets;
• Provincie Zuid-Holland heeft conform de beheer en onderhoudsovereenkomst dagelijks- en variabel onderhoud uitgevoerd aan de beweegbare kunstwerken in het Merwedekanaal die eigendom zijn van Provincie Utrecht;
• De huidige bediencentrale van de beweegbare bruggen sluit in 2024, er zijn diverse voorbereidingen getroffen om aan te sluiten op de bediencentrale van de gemeente Nieuwegein (verwachting eind 2025 gereed);
• Er heeft een aanbesteding plaatsgevonden voor lokale bediening beweegbare bruggen in 2025 tijdens de uitvoering van de ombouwwerkzaamheden om de betreffende bruggen aan te sluiten op de nieuwe bediencentrale;
• Er is gestart met het vernieuwen van diverse overeenkomsten met waterschappen, deze treden in 2025 met terugwerkende kracht in werking.

Hemelwaterafvoer
De geplande onderhoudswerkzaamheden aan de hemelwaterafvoer zijn voor een groot deel uitgevoerd. Het deel van de geplande werkzaamheden dat niet is uitgevoerd is het gevolg van het verschuiven van de uitvoering van projecten naar latere jaren. Daar waar onderhoud is uitgevoerd is dit gericht onderhoud aan kolken, putten en de tussenliggende leidingen op basis van inspectieresultaten. Ook zijn uitstroomvoorzieningen en zaksloten meegenomen in het onderhoudswerk.
2024 was een extreem nat jaar. Op veel plaatsen in de provincie was goed te merken dat de grote hoeveelheid regen tot overlast leidde, ook op de provinciale wegen ontstond op verschillende locaties overlast. Daarbij was er sprake van een ongewoon hoge grondwaterstand in de bovenste grondlaag, terwijl het diepere grondwater juist ontoereikend is om in de drinkwatervoorziening te voorzien op de langere termijn. Zo was er in het oostelijk deel van de provincie sprake van kelders en kruipruimtes vol grondwater, terwijl tegelijkertijd in het nieuws was dat er onvoldoende grondwater beschikbaar is om op langere termijn de drinkwatervoorziening te kunnen waarborgen. De oorzaak ligt hier in een grondlaag die slechts zeer beperkt waterdoorlatend is. De hoeveelheid regen was zo veel dat de bovenste grondlaag zich sneller vulde dan dat het water naar de diepere grondlaag kon zakken waardoor deze bovenste grondlaag volledig verzadigd raakte.

In Leersum en Doorn ontstond daardoor wateroverlast en werden enkele gemeentelijke wegen afgesloten en nam de provincie spoedmaatregelen om de doorgaande wegen zo veel mogelijk vrij te houden van water. Naast deze eerste maatregelen is er inmiddels bij Leersum een zaksloot aangelegd waar het overschot aan water in wordt opgevangen en vanwaar het wanneer het water te hoog komt te staan door kan stromen naar een verderop gelegen sloot. In Doorn is gekozen om direct een oude duiker gedeeltelijk functioneel te maken om het overschot aan water een kans te geven via een andere route weg te stromen. In 2025 zal op deze locatie een nieuwe duiker worden aangelegd om bij extreme hoeveelheden water voor een extra afvoermogelijkheid te zorgen.

Op verschillende andere locaties zijn maatregelen genomen om overlast te beperken en ontstane schades te herstellen. Er is zo veel mogelijk gekozen voor definitieve oplossingen. Daar waar echter op korte termijn groot onderhoud gepland is, zijn beperkte maatregelen genomen om bij het groot onderhoud tot een definitieve oplossing te komen. Op deze manier zijn zowel grote overlast voor het wegverkeer als onevenredig hoge kosten voorkomen.

Bij het verbeteren van de N233 bij Veenendaal zijn verschillende getrapte zaksloten gerealiseerd. Door plaatsing van damwanden kan hemelwater zo lang mogelijk worden vastgehouden in de omgeving en ontstaat een vertraagde afvoer naar het oppervlaktewater. De verwachting is dat straatvuil hierdoor minder snel in het oppervlaktewater terecht komt. Daarbij kon door de aanleg van deze getrapte zaksloten worden voldaan aan de benodigde watercompensatie.

Sinds 2024 heeft de provincie Utrecht een eigen putafdekking, voorzien van provincielogo en provinciewapen.
Door goede afspraken te maken met de leverancier worden de nieuwe deksels zonder extra kosten geproduceerd. Met de komst van deze nieuwe putafdekkingen ontstaat er een eenduidig beeld voor alle putten die in provinciaal beheer zijn. De herkenbaarheid van het ondergrondse stelsel wordt hiermee vergroot en de kans op foutaansluitingen neemt af. De nieuwe putdeksels komen met drie verschillende putranden, bedoeld voor gebruik in asfalt, straatwerk en bermen.
De provincie Utrecht heeft in 2024 een gecombineerde reiniging, inspectie en inventarisatie uitgevoerd aan 1589 kolken en 352 putten en de tussenliggende leidingen. Hierbij is gekeken naar de huidige staat, de aanwezige risico’s en de te nemen maatregelen. Deze putten en kolken bevinden zich in 35 kilometer provinciale wegen, parallelwegen en fietspaden

Groen
Het vast onderhoud aan het groen (het maaien van bermen langs de provinciale wegen, het uitmaaien van sloten en het knippen van hagen) is periodiek uitgevoerd. Daarnaast zijn bermsloten gebaggerd.
Het vrijkomende gras is grotendeels verwerkt volgens de bokashi-methode. Dit is een fermenteringsproces waarbij nagenoeg geen CO2 vrijkomt.
Voor het bomenbestand (jaarlijks 1/3 deel direct langs onze wegen) is een veiligheidscontrole uitgevoerd en de bomen zijn onderhouden (snoei/vervanging en dergelijke).
In 2024 is ingezet op het bestrijden van de Japanse Duizendknoop in meterstroken, zichthoeken en op locaties die overlast geven aan aangrenzenden. Op overige plekken waar de Japanse Duizendknoop aanwezig is, beheersen we de groei.

• Ecologisch bermbeheer: Hierbij is zo veel mogelijk insectenvriendelijk gemaaid in de geest van de “Kleurkeur” methode waarbij optimaal rekening wordt gehouden met de balans tussen verkeersveiligheid en het welzijn van flora en fauna.

• Eikenprocessierups: de provincie Utrecht bestrijdt jaarlijks de eikenprocessierups langs haar wegen. Ook in 2024 is preventief spuiten met het biologische middel “Xentari” niet toegepast. Vanwege de vooraf te verwachten afnemende plaagdruk was het niet nodig om in 2024 preventief te spuiten. De vooraf verwachte afnemende plaagdruk heeft in 2024 ook daadwerkelijk plaatsgevonden. De plekken met overlast zijn bestreden (minder dan in 2023). En er zijn minder meldingen van overlast geweest dan in 2023.  

Wegmeubilair
Het areaal van het wegmeubilair kent een zeer grote verscheidenheid. Het betreft onder andere hectometerborden, verkeersborden, abri’s en bebakeningszuilen. Voor diverse onderdelen gelden evenzoveel normen waaraan het beheer moet voldoen, zoals de RVV1990, de BABW, CROW 323 en de NEN 2767. Door regelmatige inspectie (zelfs wekelijks) is het meubilair gecheckt op de onderhoudsstaat. Als de veiligheid in het geding komt dan wordt direct actie ondernomen.
De in 2024 geplande onderhoudsmaatregelen (vast en variabel) zijn grotendeels uitgevoerd.
Aan het eind van 2024 is het project vervangen abri’s, na veel problemen met de energieleverancier en vervolgens personele problemen bij de aannemer, eindelijk afgerond. Alle abri’s zonder reclamevitrine zijn voorzien van een extra zonnepaneel, astroklok en nieuwe accu.
Halverwege 2024 is er een hekwerk welk begin 2022 was geplaats als pilot en gemaakt was van 50% bermgras en 50% harde kunststof verwijderd en vervangen voor houten planken. Dit omdat de planken kromtrokken en van de palen loskwamen. Het materiaal is niet bestand tegen de weersinvloeden en zullen we niet meer gaan gebruiken voor hekwerken langs de wegen.

Verkeersmanagementsystemen
De ruim 130 verkeersregel- en verkeersmanagementinstallaties spelen een belangrijke rol bij de veiligheid van de verkeersafwikkeling, de leefbaarheid voor omwonenden rond de provinciale kruispunten en bij het bevorderen van doorstroming van de verschillende modaliteiten.
Met het aantrekken van een storing coördinator voor het dagelijks storingsbeheer zijn storingen nog efficiënter en adequater opgepakt. Het storingsbeheer en regulier onderhoud zijn in 2024 effectief uitgevoerd.
De onderhoudsprojecten voor VRI-vervangingen binnen het variabel onderhoud in 2024 zijn niet geheel volgens planning afgerond. De komst van de iVRI vergt een langere doorlooptijd in de voorbereiding van projecten en we merken dat de markt hier nog naar volwassenheid aan het groeien is. Ook personele beschikbaarheid is voor de markt een grote uitdaging.
De uitgestelde werkzaamheden worden meegenomen in 2025 waardoor de werkzaamheden zoals gepland in 2024-2025 eind 2025 allemaal uitgevoerd kunnen zijn.
Alle geplande variabele onderhoudsmaatregelen aan de bewegwijzering uitgevoerd zijn, op een restpunt na, uitgevoerd in 2024. Verlichte objecten die door Stedin moeten worden losgenomen en aangesloten blijven qua planning een uitdaging. Voor de verlichte bewegwijzering wordt de verduurzamingsslag structureel doorgezet. Oude wegwijzers met tl-verlichting zijn vernieuwd met LED- verlichting of zijn retro reflecterend uitgevoerd, zodat deze minder of geen energie meer gebruiken. Op dit moment is 88% van de bewegwijzeringsvlaggen verduurzaamd. Tevens is er als pilot een fietskruispunt uitgerust met bewegwijzeringsvlaggen van een circulair en biodegradeerbaar kunststof plaatmateriaal. De komende jaren willen we hier met dit materiaal ervaring opdoen om te bepalen of het een volwaardig alternatief kan zijn voor de huidige aluminium fietsbewegwijzeringsborden.

Openbare verlichting
Leidend principe voor het beheer van wegverlichting is donker waar het kan, licht waar nodig. Dit sluit aan op actuele inzichten, richtlijnen en technische ontwikkelingen (waaronder ledverlichting). Hiermee wordt aangesloten op doelen voor de energietransitie en duurzaamheid binnen de randvoorwaarden voor veiligheid van de verkeersafwikkeling, de sociale veiligheid op wegen en fietspaden en de doorstroming van het verkeer. Momenteel is 73% van de armaturen vervangen door ledverlichting.
De geplande vervangingen en grootonderhoud van 2024 zijn grotendeels uitgevoerd. De uitgestelde werkzaamheden worden naar verwachting in het eerste kwartaal van 2025 in zijn geheel afgerond.
Het onderhoud van de openbare verlichting is ondergebracht in een RAW bestek. Dit contract is in 2023 gestart en heeft een duur van 2 jaar met 2x een optie tot een jaar verlenging. Daarna zal een nieuwe aanbesteding plaatsvinden. Dit contract heeft ook als doel de verkeershinder te verminderen en daarmee de doorstroming en algehele veiligheid te optimaliseren. Het storingsbeheer en regulier onderhoud zijn in 2024 effectief uitgevoerd.